fot. archiwum

Gmina Sadki pochwalić się może wpisaniem przez Wojewódzkiego Konserwatora #Zabytków w Toruniu do rejestru zabytków nagrobków znajdujących się na cmentarzu parafialnym w Sadkach, który założony został w 1842 roku.

Przeprowadzone zostały wizje lokalne, wskutek których do rejestru zabytków wpisano następujące nagrobki: kaplicę grobową rodziny Robowskich, postument z krzyżem z nagrobka Katarzyny Krotofil z Lemieżów, nagrobek ks. Stanisława Lemieża, nagrobek kaprala Floriana Kmieciaka, nagrobek z Pietą Małgorzaty Szulcowej. Konserwator uznał, że nagrobki mają wysoką wartość historyczną, artystyczną i naukową ze względu na pochowane pod nimi osoby zasłużone dla regionu.

Kaplica grobowa rodziny Robowskich pochodzi z około 1915 roku. Powstała z inspiracji ks. Ludwika Robowskiego, proboszcza parafii w Sadkach. Pochowano w niej członków rodziny Robowskich i Lewandowiczów. Kaplica grobowa posiada wartość historyczną jako miejsce pochówku osób zasłużonych dla działalności społecznej i patriotycznej w okresie przed wybuchem I wojny światowej.

Warta uwagi jest osoba ks. Ludwika Robowskiego. Wykształcony był w Gnieźnie i Wurzburgu. W 1902 roku objął parafię w Sadkach. Był członkiem wielu organizacji, m.in. Rady Ludowej. To także jeden z inicjatorów i duchowy przywódca sadkowskich powstańców w walce Wielkopolski o odzyskanie niepodległości 1918-1919. Zginął tragicznie, zamordowany podczas nocnego włamania na plebanię w Sadkach 31 stycznia 1930 roku. W kaplicy pochowani są także dyrektorzy dóbr samostrzelskich, będących własnością Bnińskich herbu Łodzia: Michał Lewandowicz (1856-1915), jego żona Anna Robowska (1861-1927) oraz Feliks Robowski (1859-1929).

Cmentarz parafialny w Sadkach został założony w 1842 roku, po zamknięciu cmentarza przykościelnego. Postument z krzyżem z nagrobka Katarzyny z Lemieżów Krotofil, powstały około 1860 roku, jest obecnie przemieszczony i usytuowany u wezgłowia grobu ks. Stanisława Lemieża. Jest to najstarszy nagrobek znajdujący się na cmentarzu parafialnym w Sadkach. Jest przykładem lokalnej sztuki rzemieślniczej.

W księdze metrykalnej nr 11, przechowywanej w Archiwum Archidiecezji w Gnieźnie, pod datą 29 listopada 1860 roku znajduje się zapis, że w Sadkach zmarła w wieku 45 lat Katarzyna z Lemieżów Krotofil, córka Franciszka Lemieża i Józefy z domu Kaźmierczak Lemieżowej. Katarzyna z Lemieżów Krotofil była siostrą ks. Stanisława Lemieża, proboszcza parafii w Sadkach.

Do rejestru zabytków został wpisany także nagrobek ks. Lemieża. Proboszczem w Sadkach był przez 44 lata. To uczestnik powstania z 1848 roku i konspiracyjny komisarz w powstaniu styczniowym. Warto zauważyć, że przy kościele parafialnym w Sadkach znajduje się nagrobek – płyta z epitafium – Józefa Patrycego Garczyńskiego, który był dowódcą ks. Lemieża w powstaniu w 1848 roku.

Nagrobek Floriana Kmieciaka to symbol burzliwej walki Wielkopolan o niepodległość w latach 1918-1919. Florian Kmieciak był kapralem 1. Kompanii 4. Pułku Strzelców Wielkopolskich. Inskrypcja na jego grobie głosi, że „poległ z rąk Grenszucu 6 maja 1919 roku pod Ostrówcem”.

Małgorzata Szulcowa zmarła w 1934 roku. Jej nagrobek jest wzbogacony w rzeźbę, tzw. pietę, wykonaną zapewne w czasie międzywojennym w warsztacie Drukarni i Księgarni św. Wojciecha w Poznaniu.

Mieszkańcy Sadek podkreślają, że na terenie całej gminy jest wiele miejsc wpisanych do rejestru zabytków. Często są to nagrobki lokalnych bohaterów-patriotów i to obowiązkiem parafii, gminy i całego społeczeństwa jest zadbać o to, by pamięć o ludziach zasłużonych przetrwała przez kolejne pokolenia.

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Bezpłatne kontrolowanie sprawności układu kierowniczego

Metodyka prowadzenia instruktażu stanowiskowego

49PLN

Zezwolenie na zbieranie odpadów

od 2000PLN

Szkolenie bhp dla studentów

79PLN

Zezwolenie na transport odpadów

od 2000PLN

Budowa magazynów

Konstrukcje stalowe

Szkolenie okresowe pracowników

89PLN