Dziś mamy 1 listopada 2024, piątek, imieniny obchodzą:

22 września 2024

Rodzaje działań niepożądanych leków. Kiedy należy je odstawić?

fot. Główny Inspektorat Farmaceutyczny

fot. Główny Inspektorat Farmaceutyczny

Działania niepożądane zależne od dawki #(typ A) są najlepiej poznanymi i najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi leków. Ich występowanie zależy od mechanizmu działania danego leku i od dawki substancji leczniczej przyjętej przez pacjenta.

Działania te są łatwe do przewidzenia, występują stosunkowo często i rzadko są przyczyną zgonu. Ustępują w momencie odstawienia leku. W przypadku ich pojawienia się konieczne jest zmodyfikowanie dawkowania leku i indywidualne dobranie dawki dla danego pacjenta.

Przykłady:

  • krwawienia podczas stosowania leków przeciwzakrzepowych,
  • kaszel po inhibitorach ACE,
  • zwężenie źrenic po podaniu morfiny,
  • uszkodzenie wątroby po przyjęciu dużych dawek paracetamolu.

Działania niepożądane niezależne od dawki (typ B) są nieprzewidywalne – występują rzadko, ale często mogą prowadzić do śmierci. W przypadku wystąpienia takich działań niepożądanych konieczne jest przerwanie leczenia. Przykłady:

  • wstrząs anafilaktyczny,
  • obrzęk naczynioruchowy,
  • kontaktowe zapalenie skóry.

Działania niepożądane zależne od przewlekłego stosowania (typ C) zależą zarówno od dawki, jak i od czasu przyjmowania leku, czyli długości farmakoterapii. Przykładem takiego działania niepożądanego jest choroba zakrzepowa u pacjentek, które stosują doustną antykoncepcję hormonalną. Innym przykładem może być zespół leniwego jelita po długotrwałym stosowaniu leków przeczyszczających.

Działania niepożądane opóźnione w czasie (typ D) mogą pojawić się jakiś czas po stosowaniu leku. Przykładem jest np. działanie teratogenne talidomidu. Talidomid stosowany w czasie ciąży powodował bardzo poważne działania niepożądane u dziecka, które ujawniły się po porodzie. Obecnie talidomidu nie wolno stosować w czasie ciąży właśnie ze względu na działanie teratogenne.

Działania niepożądane wywołane odstawieniem leku (typ E) są szczególnie niebezpieczne przy lekach, które pacjent stosuje przez dłuższy czas i nagle przestaje je. Może to doprowadzić do nieprzyjemnych objawów, a nawet zaostrzenia objawów choroby. Przykładem jest zaostrzenie lub nasilenie napadów padaczkowych po nagłym odstawieniu fenobarbitalu czy fenytoiny, a także wystąpienie zespołu abstynencyjnego po długotrwałym stosowaniu opiatów czy benzodiazepin.

Działania niepożądane spowodowane brakiem skuteczności farmakoterapii (typ F) polegają na tym, że pacjent przyjmuje jakiś lek, a efekt farmakologiczny (leczniczy) nie występuje. Przykładem takiego działania niepożądanego jest nieskuteczność antybiotyków w przypadku występowania antybiotykoodporności wśród bakterii.

Źródło: Główny Inspektorat Farmaceutyczny

Oceń artykuł: 0 3

Czytaj również

udostępnij na FB

Komentarze (5) Zgłoś naruszenie zasad

    • 1 (1)

    Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:

    Leki niepożądane ?.W telewizji reklamujcie leki jakby to było coś dobrego dobre cukierki .

    odpowiedz

    • 0 (0)

    Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:

    Leki niepożądane ?.W telewizji reklamujcie leki jakby to było coś dobrego dobre cukierki .

    odpowiedz

    • 0 (0)

    Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:12 napisał:

    Leki niepożądane ?.W telewizji reklamujcie leki jakby to było coś dobrego dobre cukierki .

    odpowiedz

    • 0 (0)

    Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:

    Leki niepożądane ?.W telewizji reklamujcie leki jakby to było coś dobrego dobre cukierki .

    odpowiedz

    • 0 (0)

    Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:

    Leki niepożądane ?.W telewizji reklamujcie leki jakby to było coś dobrego dobre cukierki .

    odpowiedz

Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.

Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!

Dodaj komentarz

kod weryfikacyjny

Akceptuję zasady zamieszczania opinii w serwisie
Komentarz został dodany. Pojawi się po odświeżeniu strony.
Wypełnij wymagane pola!



LOKALNY HIT

Aparat dla dzieci
99,00 złPLN
Zezwolenie na transport odpadów
od 2000PLN
Zdjęcia do dokumentów
35,00 złPLN
Szkolenie okresowe pracowników
89PLN
Szkolenie bhp dla studentów
79PLN
Szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych
79PLN
Korzystanie ze środowiska
500PLN
Praca na wysokości
60PLN
0

Zmiany w prawie oświatowym. Co zakłada przyjęty projekt ustawy?

Rada Ministrów przyjęła 29 października br. przygotowany przez# Ministra Edukacji projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

(czytaj więcej)
0

Spodziewany wzmożony ruch. Najbliższy czas wymagający dla kierowców

W najbliższych dniach spodziewamy się wzmożonego ruchu# na drogach krajowych. Dlatego podjęliśmy działania, których celem jest ułatwienie kierowcom sprawnego i bezpiecznego podróżowania. Jednak pamiętajmy, że bezpieczeństwo na drogach w dużej mierze zależy od nas samych. Apelujemy - jak najwięcej rozsądku, jak najmniej brawury za kierownicą!

(czytaj więcej)
0

Ołowiana kapsuła czasu. Niezwykłe odkrycie podczas prac remontowych

Podczas trwających dużych prac remontowych# Kościoła Rektorskiego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny „Klarysek” w Bydgoszczy znaleziona została ołowiana kapsuła czasu.

(czytaj więcej)
0

Cmentarze w naszym województwie. Większość zlokalizowana jest na wsiach

Według stanu na 31 grudnia 2023 r. w województwie kujawsko-pomorskim# znajdowało się 1179 cmentarzy o łącznej powierzchni 965,9 ha. W miastach zlokalizowanych było 175 cmentarzy o powierzchni 468,0 ha, natomiast na wsiach znajdowały się 1004 cmentarze o powierzchni 497,9 ha.

(czytaj więcej)